پاسخ به این پرسش در چند عبارت سهل و ممتنع است. سهل است زیرا هیچ دلالت متقنی بر تغییر نظر ایشان نیست و ممتنع از آن جهت که تلاش‌هایی به جهات سیاسی صورت گرفته است تا به جامعه چنین القا شود و بررسی و انگیزه یابی آن تلاش هاریال بحث را چنان پردامنه می‌کند که در چند عبارت نمی‌توان حق مطلب را ادا کرد. ولی در این اجمال شاید چند بند زیر کفایت کند:
1- اگر با مرور زندگی مرحوم حاج احمد آقا از نوجوانی تا رحلت کمی آشنا شویم، همچنین اگر با دانش فقهی و مبارزات قبل از انقلاب مرحوم آیت‌الله منتظری در جهت پیشبرد نهضت به رهبری امام خمینی(س) نیز آشنا باشیم، آنگاه بشنویم که در مراسم ترحیم فلان عالم که مرحوم حاج احمد آقا حضور داشته و مرحوم آیت‌الله منتظری وارد شده‌اند و مرحوم حاج احمد آقا بی اعتنایی کرده است، آنگاه باید به شدت شگفت زده شویم. حد اقل انتظاری که از حاج احمدآقا داریم اینکه جلوی پای آن مرحوم ایستاده و سلامی گرم هدیه کرده باشد.
2- اینکه مرحوم حاج احمد آقا در مجلس ترحیمی برخورد احترام آمیزی با مرحوم آیت‌الله منتظری داشته‌اند، توسط فرزند مرحوم آیت‌الله منتظری نقل شده و دستاویزی شده که عده‌ای اینگونه برداشت یا تبلیغ کنند که مرحوم حاج احمد آقا از مواضعی که در رنج‌نامه بیان شده، عدول کرده‌اند. حال آنکه اگر این موضوع واقعیت داشته باشد، این درس را دارد که می‌توان با مواضع شخصیت‌ها به‌شدت مخالف بود، ولی حریم ادب را پاس داشت.
3- اگر با نوع تربیت‌های اخلاقی مرحوم حاج احمد آقا آشنا نباشیم، بسیاری از جملات مرحوم حاج احمد آقا در همان رنج‌نامه نیز گواه است که تلاش داشته به رغم روشنگری‌هایی که وظیفه خود می‌دانسته، احترام مرحوم آیت‌الله منتظری را حفظ و برخی خدمات ایشان را یادآور شود؛ درنتیجه اگر دهها مورد دیگر از این قبیل نقل‌ها را بشنویم، اگر قرینه‌ی دیگری پیش رو نباشد باید همگی را به حساب ادب و آداب شناسی بگذاریم و نه تغیر موضع.
4- هیچ سند مکتوب یا نقل قول قابل وثوقی نداریم که بتوان با تسمک به آنها، چنین برداشت کرد که مرحوم حاج احمد آقا نظر خود را نسبت به مواضع آیت‌الله منتظری در موضوعات مهم انقلاب تغییر داده باشند و اگر تحلیل‌هایی از سوی برخی افراد ارائه شده، برای بهره‌های سیاسی است تا به تصور خود اینگونه به جامعه القا کنند که حاج احمد آقا هم در اواخر عمر به حقانیت مواضع آن مرحوم واقف شده است.
5- عملکرد مرحوم آیت‌الله منتظری و بیت ایشان چند سال پیش از کناره گیری از قائم مقامی نشان می‌داد که در نحوه‌ی شناخت نظام بین الملل، شرایط و امکانات سیاسی کشور و شناخت ایشان از گروه‌های سیاسی با اکثر مسئولین کشور چنان زاویه دار شده است که قابل ترمیم نیست و نهایت به آنجا منتهی گردید که گویی از دو قاب نگاه به موضوعات مهم نگریسته می‌شد و جایی برای همگرایی سیاسی باقی نمی‌گذارد. هر چند تا زمانی که حاج احمد آقا در قید حیات بودند تلاش می‌شد حرمت آن مرحوم حفظ شود.
6- مشکلاتی که در زمان قائم مقامی مرحوم آیت‌الله منتظری پیش آمد که بخش‌هایی از آن به عملکرد سید مهدی هاشمی مرتبط می‌باشد و بخشی اندکی از آن در رنج‌نامه منعکس شده است، موضوعی شخصی برای حاج احمد آقا و بیشتر مسئولین نبود که با گذر زمان و تغییر برخی مسئولین به راحتی قابل تغییر باشد. مگر آنکه آیت‌الله منتظری قدمی اساسی برای تغییر روش و نگرش خود برمی داشتند. زیرا مرحوم حاج احمدآقا افزون بر اینکه خود را مقلد امام(س) می‌دانست، اینگونه نبود که خرد جمعی اکثریت اهل نظر که نوع برخوردهای آیت‌الله منتظری با موضوعات مختلف را در جهت پیشرفت انقلاب نمی‌دانست، نادیده انگارد.
.
انتهای پیام /*